←
The Anatomy of Melancholy
Notes
1. His elder brother was William Burton, the Leicestershire antiquary, born 24th August, 1575, educated at Sutton Coldfield, admitted commoner, or gentleman commoner, of Brazen Nose College, 1591; at the Inner Temple, 20th May, 1593; B. A. 22d June, 1594; and afterwards a barrister and reporter in the Court of Common Pleas. “But his natural genius,” says Wood, “leading him to the studies of heraldry, genealogies, and antiquities, he became excellent in those obscure and intricate matters; and look upon him as a gentleman, was accounted, by all that knew him, to be the best of his time for those studies, as may appear by his 'Description of Leicestershire.'” His weak constitution not permitting him to follow business, he retired into the country, and his greatest work, “The Description of Leicestershire,” was published in folio, 1623. He died at Falde, after suffering much in the civil war, 6th April, 1645, and was buried in the parish church belonging thereto, called Hanbury.
2. This is Wood's account. His will says, Nuneaton; but a passage in this work [see fol. 304,] mentions Sutton Coldfield; probably he may have been at both schools.
3. So in the Register.
4. So in the Register.
5. Originating, perhaps, in a note, p. 448, 6th edit. (p. 455 of the present), in which a book is quoted as having been “printed at Paris 1624, seven years after Burton's first edition.” As, however, the editions after that of 1621, are regularly marked in succession to the eighth, printed in 1676, there seems very little reason to doubt that, in the note above alluded to, either 1624 has been a misprint for 1628, or seven years for three years. The numerous typographical errata in other parts of the work strongly aid this latter supposition.
6. Haec comice dicta cave ne male capias.
7. Seneca in ludo in mortem Claudii Caesaris.
8. Lib. de Curiositate.
9. Modo haec tibi usui sint, quemvis auctorem fingito. Wecker.
10. Lib. 10, c. 12. Multa a male feriatis in Democriti nomine commenta data, nobilitatis, auctoritatisque ejus perfugio utentibus.
11. Martialis. lib. 10, epigr. 14.
12. Juv. sat. 1.
13. Auth. Pet. Besseo edit. Coloniae, 1616.
14. Hip. Epist. Dameget.
15. Laert. lib 9.
16. Hortulo sibi cellulam seligens, ibique seipsum includens, vixit solitarius.
17. Floruit Olympiade 80; 700 annis post Troiam.
18. Diacos. quod cunctis operibus facile excellit. Laert.
19. Col. lib. 1. c. 1.
20. Const. lib. de agric. passim.
21. Volucrum voces et linguas intelligere se dicit Abderitans Ep. Hip.
22. Sabellicus exempl., lib. 10. Oculis se privavit, ut melius contemplationi operam daret, sublimi vir ingenio, profundae cogitationis, &c.
23. Naturalia, moralia, mathematica, liberales disciplinas, artiumque omnium peritiam callebat.
24. Nothing in nature's power to contrive of which he has not written.
25. Veni Athenas, et nemo me novit.
26. Idem contemptui et admirationi habitus.
27. Solebat ad portam ambulare, et inde, &c. Hip. Ep. Dameg.
28. Perpetuorisu pulmonem agitare solebat Democritus. Juv. Sat. 7.
29. Non sum dignus praestare matella. Mart.
30. Christ Church in Oxford.
31. Praefat. Hist.
32. Keeper of our college library, lately revived by Otho Nicolson, Esquire.
33. Scaliger.
34. Somebody in everything, nobody in each thing.
35. In Theat.
36. Phil. Stoic. li. diff. 8. Dogma cupidis et curiosis ingeniis imprimendum, ut sit talis qui nulli rei serviat, aut exacte unum aliquid elaboret, alia negligens, ut artifices, &c.
37. Delibare gratum de quocunque cibo, et pittisare de quocunque dolio jucundum.
38. Essays, lib. 3.
39. He that is everywhere is nowhere.
40. Praefat. bibliothec.
41. Ambo fortes et fortunati, Mars idem magisterii dominus juxta primam Leovitii regulam.
42. Hensius.
43. Calide ambientes, solicite litigantes, aut misere excidentes, voces, strepitum contentiones, &c.
44. Cyp. ad Donat. Unice securus, ne excidam in foro, aut in mari Indico bonis eluam, de dote filiae, patrimonio filii non sum solicitus.
45. Not so sagacious an observer as simple a narrator.
46. Hor. Ep. lib. 1. xix., 20.
47. Per. A laughter with a petulant spleen.
48. Hor. lib. 1, sat. 9.
49. Secundum moenia locus erat frondosis populis opacus, vitibusque sponte natis, tenuis prope aqua defluebat, placide murmurans, ubi sedile et domus Democriti conspiciebatur.
50. Ipse composite considebat, super genua volumen habens, et utrinque alia patentia parata, dissectaque animalia cumulatim strata, quorum viscera rimabatur.
51. Cum mundus extra se sit, et mente captus sit, et nesciat se languere, ut medelam adhibeat.
52. Scaliger, Ep. ad Patisonem. Nihil magis lectorem invitat quam in opinatum argilinentum, neque vendibilior merx est quam petulans liber.
53. Lib. xx. c. 11. Miras sequuntur inscriptionum festivitates.
54. Praefat. Nat. Hist. Patri obstetricem parturienti filiae accersenti moram injicere possunt.
55. Anatomy of Popery, Anatomy of immortality, Angelus salas, Anatomy of Antimony, &c.
56. Cont. l. 4, c. 9. Non est cura melior quam labor.
57. Hor. De Arte Poet.
58. Non quod de novo quid addere, aut a veteribus praetermissum, sed propriae exercitationis causa.
59. Qui novit, neque id quod sentit exprimit, perinde est ac si nesciret.
60. Jovius Praef. Hist.
61. Erasmus.
62. Otium otio dolorem dolore sum solatus.
63. Observat. l. 1.
64. M. Joh. Rous, our Protobib. Oxon. M. Hopper, M. Guthridge, &c.
65. Quae illi audire et legere solent, eorum partim vidi egomet, alia gessi, quae illi literis, ego militando didici, nunc vos existimate facta an dicta pluris sint.
66. Dido Virg. “Taught by that Power that pities me, I learn to pity them.”
67. Camden, Ipsa elephantiasi correpta elephantiasis hospicium construxit.
68. Iliada post Homerum.
69. Nihil praetermissum quod a quovis dici possit.
70. Martialis.
71. Magis impium mortuorum lucubrationes, quam vestes furari.
72. Eccl. ult.
73. Libros Eunuchi gignunt, steriles pariunt.
74. D. King praefat. lect. Jonas, the late right reverend Lord B. of London.
75. Homines famelici gloriae ad ostentationem eruditionis undique congerunt. Buchananus.
76. Effacinati etiam laudis amore, &c. Justus Baronius.
77. Ex ruinis alienae existimationis sibi gradum ad famam struunt.
78. Exercit. 288.
79. Omnes sibi famam quaerunt et quovis modo in orbem spargi contendunt, ut novae alicujus rei habeantur auctores. Praef. biblioth.
80. Praefat. hist.
81. Plautus.
82. E Democriti puteo.
83. Non tam refertae bibliothecae quam cloacae.
84. Et quicquid cartis amicitur ineptis.
85. Epist. ad Petas. in regno Franciae omnibus scribendi datur libertas, paucis facultas.
86. Olim literae ob homines in precio, nunc sordent ob homines.
87. Ans. pac.
88. Inter tot mille volumina vix unus a cujus lectione quis melior evadat, immo potius non pejor.
89. Palingenius. What does any one, who reads such works, learn or know but dreams and trifling things.
90. Lib. 5. de Sap.
91. Sterile oportet esse ingenium quod in hoc scripturientum pruritus, &c.
92. Cardan, praef. ad Consol.
93. Hor. lib. 1, sat. 4.
94. Epist. lib. 1. Magnum poetarum proventum annus hic attulit, mense Aprili nullus fere dies quo non aliquis recitavit.
95. Idem.
96. Principibus et doctoribus deliberandum relinquo, ut arguantur auctorum furta et milies repetita tollantur, et temere scribendi libido coerceatur, aliter in infinitum progressura.
97. Onerabuntur ingenia, nemo legendis sufficit.
98. Libris obraimur, oculi legendo, manus volitando dolent. Fam. Strada Momo. Lucretius.
99. Quicquid ubique bene dictum facio meum, et illud nunc meis ad compendium, nunc ad fidem et auctoritatem alienis exprimo verbis, omnes auctores meos clientes esse arbitror, &c. Sarisburiensis ad Polycrat. prol.
100. In Epitaph. Nep. illud Cyp. hoc Lact. illud Hilar. est, ita Victorinus, in hunc modum loquutus est Arnobius, &c.
101. Praef. ad Syntax. med.
102. Until a later age and a happier lot produce something more truly grand.
103. In Luc. 10. tom. 2. Pigmei Gigantum humeris impositi plusquam ipsi Gigantes vident.
104. Nec aranearum textus ideo melior quia ex se fila gignuntur, nec noster ideo vilior, quia ex alienis libamus ut apes. Lipsius adversus dialogist.
105. Uno absurdo dato mille sequuntur.
106. Non dubito multos lectores hic fore stultos.
107. Martial, 13, 2.
108. Ut venatores feram e vestigio impresso, virum scriptiuncula. Lips.
109. Hor.
110. Hor.
111. Antwerp. fol. 1607.
112. Muretus.
113. Lipsius.
114. Hor.
115. Fieri non potest, ut quod quisque cogitat, dicat unus. Muretus.
116. Lib. 1. de ord., cap. 11.
117. Erasmus.
118. Annal. Tom. 3. ad annum 360. Est porcus ille qui sacerdotem ex amplitudine redituum sordide demeritur.
119. Erasm. dial.
120. Epist. lib. 6. Cujusque ingenium non statim emergit, nisi materiae fautor, occasio, commendatorque contingat.
121. Praef. hist.
122. Laudari a laudato laus est.
123. Vit. Persii.
124. Minuit praesentia famam.
125. Lipsius Judic. de Seneca.
126. Lib. 10. Plurirmum studii, multam rerum cognitionem, omnem studiorum materiam, &c. multa in eo probanda, multa admiranda.
127. Suet. Arena sine calce.
128. Introduct. ad Sen.
129. Judic. de Sen. Vix aliquis tam absolutus, ut alteri per omnia satisfaciat, nisi longa temporis praescripto, semota judicandi libertate, religione quidam animos occuparis.
130. Hor. Ep. 1, lib. 19.
131. Aeque turpe frigide laudari ac insectanter vituperari. Phavorinus A. Gel. lib. 19, cap. 2.
132. Ovid, trist. 11. eleg 6.
133. Juven. sat. 5.
134. Aut artis inscii aut quaestui magis quam literis student. hab. Cantab. et Lond. Excus. 1976.
135. Ovid. de pont. Eleg. l. 6.
136. Hor.
137. Tom. 3. Philopseud. accepto pessulo, quum carmen quoddam dixisset, effecit ut ambularet, aquam hauriret, urnam pararet, &c.
138. Eusebius, eccles. hist. lib. 6.
139. Stans pede in uno, as he made verses.
140. Virg.
141. Non eadem a summo expectes, minimoque poeta.
142. Stylus hic nullus, praeter parrhesiam.
143. Qui rebus se exercet, verba negligit, et qui callet artem dicendi, nullam disciplinam habet recognitam.
144. Palingenius. Words may be resplendent with ornament, but they contain no marrow within.
145. Cujuscunque orationem vides politam et sollicitam, scito animum in pusilis occupatum, in scriptis nil solidum. Epist. lib. 1. 21.
146. Philostratus, lib. 8. vit. Apol. Negligebat oratoriam facultatem, et penitus aspernabatur ejus professores, quod linguam duntaxat, non autem mentem redderent eruditiorem.
147. Hic enim, quod Seneca de Ponto, bos herbam, ciconia larisam, canis leporem, virgo florem legat.
148. Pet. Nannius not. in Hor.
149. Non hic colonus domicilium habeo, sed topiarii in morem, hinc inde florem vellico, ut canis Nilum lambens.
150. Supra bis mille notabiles errores Laurentii demonstravi, &c.
151. Philo de Con.
152. Virg.
153. Frambesarius, Sennertus, Ferandus, &c.
154. Ter. Adelph.
155. Heaut. Act 1. scen. 1.
156. Gellius. lib. 18, cap. 3.
157. Et inde catena quaedam fit, quae haeredes etiam ligat. Cardan. Hensius.
158. Malle se bellum cum magno principe gerere, quam cum uno ex fratrum mendicantium ordine.
159. Hor. epod. lib. od. 7.
160. Epist. 86, ad Casulam presb.
161. Lib. 12, cap. 1. Mutos nasci, et omni scientia egere satius fuisset, quam sic in propriam perniciem insanire.
162. But it would be better not to write, for silence is the safer course.
163. Infelix mortalitas inutilibus quaestionibus ac disceptationibus vitam traducimus, naturae principes thesauros, in quibus gravissimae morborum medicinae collocatae sunt, interim intactos relinquimus. Nec ipsi solum relinquimus, sed et allos prohibemus, impedimus, condemnamus, ludibriisque afficimus.
164. Quod in praxi minime fortunatus esset, medicinam reliquit, et ordinibus initiatus in Theologia postmodum scripsit. Gesner Bibliotheca.
165. P. Jovius.
166. M. W. Burton, preface to his description of Leicestershire, printed at London by W. Jaggard, for J. White, 1622.
167. In Hygiasticon, neque enim haec tractatio aliena videri debet a theologo, &c. agitur de morbo animae.
168. D. Clayton in comitiis, anno 1621.
169. Hor.
170. Lib. de pestil.
171. In Newark in Nottinghamshire. Cum duo edificasset castella, ad tollendam structionis invidiam, et expiandam maculam, duo instituit caenobia, et collegis relgiosis implevit.
172. Ferdinando de Quir. anno 1612. Amsterdami impress.
173. Praefat. ad Characteres: Spero enim (O Policles) libros nostros meliores inde futuros, quod istiusmodi memoriae mandata reliquerimus, ex preceptis et exemplis nostris ad vitam accommodatis, ut se inde corrigant.
174. Part 1. sect. 3.
175. praef. lectori.
176. Ep. 2. 1. 2. ad Donatum. Paulisper te crede subduci in ardui montis verticem celsiorem, speculare inde rerum jacentium facies, et oculis in diversa porrectis, fluctuantis mundi turbines intuere, jam simul aut ridebis aut misereberis, &c.
177. Controv. l. 2. cont. 7. et l. 6. cont.
178. Horatius.
179. Idem, Hor. l. 2. Satyra 3. Damasipus Stoicus probat omnes stultos insanire.
180. Tom. 2. sympos. lib. 5. c. 6. Animi affectiones, si diutius inhaereant, pravos generant habitus.
181. Lib. 28, cap. 1. Synt. art. mir. Morbus nihil est aliud quam dissolutio quaedam ac perturbatio foederis in corpore existentis, sicut et sanitas est consentientis bene corporis consummatio quaedam.
182. Lib. 9. Geogr. Plures olim gentes navigabant illuc sanitatis causa.
183. Eccles. i. 24.
184. Jure haereditario sapere jubentur. Euphormio Satyr.
185. Apud quos virtus, insania et furor esse dicitur.
186. Calcagninus Apol. omnes mirabantur, putantes illisam iri stultitiam. Sed praeter expectationem res evenit, Audax stultitia in eam irruit, &c. illa cedit irrisa, et plures hinc habet sectatores stultitia.
187. Non est respondendum stulto secundum stultitiam.
188. 2 Reg. 7.
189. Lib. 10. ep. 97.
190. Aug. ep. 178.
191. Quis nisi mentis inops, &c.
192. Quid insanius quam pro momentanea felicitate aeternis te mancipare suppliciis?
193. In fine Phaedonis. Hic finis fuit amici nostri o Eucrates, nostro quidem judicio omnium quos experti sumus optimi et apprime sapientissimi, et justissimi.
194. Xenop. l. 4. de dictis Socratis ad finem, talis fuit Socrates quem omnium optimum et felicissimum statuam.
195. Lib. 25. Platonis Convivio.
196. Lucretius.
197. Anaxagoras olim mens dictus ab antiquis.
198. Regula naturae, naturae miraculum, ipsa eruditio daemonium hominis, sol scientiarum, mare, sophia, antistes literarum et sapientiae, ut Scioppius olim de Scal, et Heinsius. Aquila In nubibus Imperator literatorum, columen literarum, abyssus eruditionis, ocellus Europae, Scaliger.
199. Lib. 3. de sap c. 17. et 20. omnes Philosophi, aut stulti, aut insani; nulla anus nullus aeger ineptius deliravit.
200. Democritus a Leucippo doctus, haeridatem stultitiae reliquit Epic.
201. Hor. car. lib. 1. od. 34. 1. epicur.
202. Nihil interest inter hos et bestias nisi quod loquantur. de sa. l. 26. c. 8.
203. Cap. de virt.
204. Neb. et Ranis.
205. Omnium disciplinarum ignarus.
206. Omnium disciplinarum ignarus.
207. Pulchrorum adolescentum causa frequentur gymnasium, obibat, &c.
208. Seneca. Seis rotunda metiri, sed non tuum animum.
209. Ab uberibus sapientia lactati caecutire non possunt.
210. Cor Xenodoti et jecur Cratetis.
211. Lib. de nat. boni.
212. Hic profundissimae Sophiae fodinae.
213. Panegyr. Trajano omnes actiones exprobrare stultitiam videntur.
214. Ser. 4. in domi Pal. Mundus qui ob antiquitatem deberet esse sapiens, semper stultizat, et nullis flagellis alteratur, sed ut puer vult rosis et floribus coronari.
215. Insanum te omnes pueri, clamantque puellae. Hor.
216. Plautus Aubular.
217. Adelph. act. 5. scen. 8.
218. Tully Tusc. 5. fortune, not wisdom, governs our lives.
219. Plato Apologia Socratis.
220. Ant. Dial.
221. Lib. 3. de sap. pauci ut video sanae mentis sunt.
222. Stulte et incaute omnia agi video.
223. Insania non omnibus eadem, Erasm. chil. 3. cent. 10. nemo mortalium qui non aliqua in re desipit, licet alius alio morbo laboret, hic libidinis, ille avaritiae, ambitionis, invidiae.
224. Hor. l. 2. sat. 3.
225. Lib. 1. de aulico. Est in unoquoque nostrum seminarium aliquod stultitiae, quod si quando excitetur, in infinitum facile excrescit.
226. Primaque lux vitae prima juroris erat.
227. Tibullus, stulti praetereunt dies, their wits are a wool-gathering. So fools commonly dote.
228. Dial. contemplantes, Tom: 2.
229. Catullus.
230. Sub ramosa platano sedentem, solum, discalceatum, super lapidem, valde pallidum ac macilentum, promissa barba, librum super genibus habentem.
231. De furore, mania melancholia scribo, ut sciam quo pacto in hominibus gignatur, fiat, crescat, cumuletur, minuatur; haec inquit animalia quae vides propterea seco, non Dei opera perosus, sed fellis bilisque naturam disquirens.
232. Aust. l. 1. in Gen. Jumenti & servi tui obsequium rigide postulas, et tu nullum praestas aliis, nec ipsi Deo.
233. Uxores ducunt, mox foras ejiciunt.
234. Pueros amant, mox fastidiunt.
235. Quid hoc ab insania deest?
236. Reges eligunt, deponunt.
237. Contra parentes, fratres, cives, perpetuo rixantur, et inimicitias agunt.
238. Idola inanimata amant, animata odio habent, sic pontificii.
239. Credo equidem vivos ducent e marmore vultus.
240. Suam stultitiam perspicit nemo, sed alter alterum deridet.
241. Denique sit finis querendi, cumque habeas plus, pauperiem metuas minis, et finire laborem incipias, partis quod avebas, utere Hor.
242. Astutam vapido servat sub pectore vulpem. Et cum vulpo positus pariter vulpinarier. Cretizan dum cum Crete.
243. Qui fit Mecaenas ut nemo quam sibi sortem. Seu ratio dederit, seu sors objecerit, illa contentus vivat, &c. Hor.
244. Diruit, aedificat, mutat quadrata rotundis. Trajanus pontem struxit super Danubium, quem successor ejus Adrianus statim demolitus.
245. Qua quid in re ab infantibus differunt, quibus mens et sensus sine ratione inest, quicquid sese his offert volupe est.
246. Idem Plut.
247. Ut insaniae causam disquiram bruta macto et seco, cum hoc potius in hominibus investigandum esset.
248. Totus a nativitate morbus est.
249. In vigore furibundus, quum decrescit insanabilis.
250. Cyprian. ad Donatum. Qui sedet crimina judicaturus, &c.
251. Tu pessimus omnium latro es, as a thief told Alexander in Curtius. Damnat foras judex, quod intus operatur, Cyprian.
252. Vultus magna cura, magna animi incuria. Am. Marcel.
253. Horrenda res est, vix duo verba sine mendacio proferuntur: et quamvis solenniter homines ad veritatem dicendum invitentur, pejerare tamen non dubitant, ut ex decem testibus vix unus verum dicat. Calv. in 8 John, Serm 1.
254. Sapientiam insaniam esse dicunt.
255. Siquidem sapientiae suae admiratione me complevit, offendi sapientissimum virum, qui salvos potest omnes homines reddere.
256. E. Graec. epig.
257. Plures Democriti nunc non sufficiunt, opus Democrito qui Democritum rideat. Eras Moria.
258. Polycrat. lib. 3. cap. 8. e Petron.
259. Ubi omnes delirabant, omnes insani, &c. hodie nauta, cras philosophus; hodie faber, cras pharmacopola; hic modo regem agebat multo sattellitio, tiara, et sceptro ornatus, nunc vili amictus centiculo, asinum elitellarium impellit.
260. Calcagninus Apol. Crysalus e caeteris auro dives, manicato pepio et tiara conspicuus, levis alioquin et nullius consilii, &c. magno fastu ingredienti assurgunt dii, &c.
261. Sed hominis levitatem Jupiter perspiciens, at tu (iniquit) esto bombilio, &c. protinusque vestis illa manicata in alas versa est, et mortales inde Chrysalides vocant hujusmodi homines.
262. You will meet covetous fools and prodigal sycophants everywhere.
263. Juven.
264. Juven.
265. De bello Jud. l. 8. c. 11. Iniquitates vestrae neminem latent, inque dies singulos certamen habetis quis pejor sit.
266. Hor.
267. Lib. 5. Epist. 8.
268. Hor.
269. Superstitio est insanus error.
270. Lib. 8. hist. Belg.
271. Lucan.
272. Father Angelo, the Duke of Joyeux, going barefoot over the Alps to Rome, &c.
273. Si cui intueri vacet quae patiuntur superstitiosi, invenies tam indecora honestis, tam indigna liberis, tam dissimilia sanis, ut nemo fuerit dubitaturus furere eos, si cum paucioribus fuerent. Senec.
274. Quid dicam de eorum indulgentiis, oblationibus, votis, solutionibus, jejuniis, coenobiis, somniis, horis, organis, cantilenis, campanis, simulachris, missis, purgatoriis, mitris, breviariis, bullis, lustralibus, aquis, rasuris, unctionibus, candelis, calicibus, crucibus, mappis, cereis, thuribulis, incantationibus, exorcismis, sputis, legendis, &c. Baleus de actis Rom. Pont.
275. Pleasing spectacles to the ignorant poor.
276. Th. Neageor.
277. Dum simulant spernere, acquisiverunt sibi 30 annorum spatio bis centena millia librarum annua. Arnold.
278. Et quum interdiu de virtute loquuti sunt, sero in latibulis clunes agitant labore nocturno, Agryppa.
279. 1 Tim. iii. 13. But they shall prevail no longer, their madness shall be known to all men.
280. Benignitatis sinus solebat esse, nunc litium officina curia Romana Budaeus.
281. Quid tibi videtur facturus Democritus, si horum spectator contigisset?
282. Ob inanes ditionum titulos, ob prereptum locum, ob interceptam mulierculam, vel quod e stultitia natum, vel e malitia, quod cupido dominandi, libido nocendi, &c.
283. Bellum rem plane bellui nam vocat Morus. Utop. lib. 2.
284. Munster. Cosmog. l. 5, c. 3. E. Dict. Cretens.
285. Jovius vit. ejus.
286. Comineus.
287. Lib. 3.
288. Hist. of the siege of Ostend, fol. 23.
289. Erasmus de bello. Ut placidum illud animal benevoletiae natum tam ferina vecordia in mutuam rueret perniciem.
290. Rich. Dinoth. praefat. Belli civilis Gal.
291. Jovius.
292. Dolus, asperitas, in justitia propria bellorum negotia. Tertul.
293. Trully.
294. Lucan.
295. Pater in filium, affinis in affinem, amicus in amicum, &c. Regio cum regione, regnum regno colliditur. Populus populo in mutuam perniciem, belluarum instar sanguinolente ruentium.
296. Libanii declam.
297. Ira enim et furor Bellonae consultores, &c. dementes sacerdotes sunt.
298. Bellum quasi bellua et ad omnia scelera furor immissus.
299. Gallorum decies centum millia ceciderunt. Ecclesiaris 20 millia fundamentis excisa.
300. Belli civilis Gal. l. 1. hoc ferali bello et caedibus omnia repleverunt, et regnum amplissimum a fundamentis pene everterunt, plebis tot myriades gladio, bello, fame miserabiliter perierunt.
301. Pont. Huterus.
302. Comineus. Ut nullus non execretur et admiretur crudelitatem, et barbaram insaniam, quae inter homines eodem sub caelo natos, ejusdem linguae, sanguinis, religionis, exercebator.
303. Lucan.
304. Virg.
305. Bishop of Cuseo, an eyewitness.
306. Read Meteran of his stupend cruelties.
307. Hensius Austriaco.
308. Virg. Georg. “impious war rages throughout the whole world”
309. Jansenius Gallobelgicus 1596. Mundus furiosus, inscriptio libri.
310. Exercitat. 250. serm. 4.
311. Fleat Heraclitus an rideat Democritus.
312. Curae leves loquuntur, ingentes stupent.
313. Arma amens capio, nec sat rationis in armis.
314. Erasmus.
315. Pro Murena. Omnes urbanae res, omnia studia, omnis forensis laus et industria latet in tutela et praecidio bellicae virtutis, et simul atque increpuit suspicio tumultus, artes illico nostrae conticescunt.
316. Ser. 13.
317. Crudelissimos saevissimosque latrones, fortissimos haberi propugnatores, fidissimos duces habent, bruta persuasione donati.
318. Eobanus Hessus. Quibus omnis in armis vita placet, non ulla juvat nisi morte, nec ullam esse putant vitam, quae non assueverit armis.
319. Lib. 10. vit. Scanperbeg.
320. Nulli beatiores habiti, quam qui in praelus cecidissent. Brisonius de rep. Persarum. l. 3. fol. 3. 44. Idem Lactantius de Romanis et Graecis. Idem Ammianus, lib. 23. de Parthis. Judicatur is solus beatus apud eos, qui in praelio fuderit animam. De Benef. lib. 2. c. 1.
321. Nat. quaest. lib. 3.
322. Boterus Amphitridion. Busbequius Turc. hist. Per caedes et sanguinem parare hominibus ascensum in coelum putant, Lactan. de falsa relig. l. 1. cap. 8.
323. Quoniam bella acerbissima dei flagella sunt quibus hominum pertinaciam punit, ea perpetua oblivione sepelienda potius quam memoriae mandanda plerique judicant. Rich. Dinoth. praef. hist. Gall.
324. Cruentam humani generis pestem, et perniciem divinitatis nota insigniunt.
325. Et quod dolendum, applausum habent et occursum viri tales.
326. Herculi eadem porta ad coelum patuit, qui magnam generis humani partem perdidit.
327. Virg. Aeneid. 7.
328. Hominicidium quum committunt singuli, crimen est, quum publice geritur, virtus vocatur. Cyprianus.