J
Jabber, v. [jábber]
Charlar.
Sumatsat.
Jabberer, n. [jáberer]
Parlanchin.
Palasatsat.
Jack, n. [dchek]
Juanito, la sota entre los naipes.
Swan; sota ng̃ baraha.
Jackanapes, n. [dchácaneps]
Impertinente, mequetrefe.
Malikót, mapakialam.
Jacket, n. [dcháket]
Chaqueta.
Chaketa; barong maiklî.
Jacobin, n. [dchácobin]
Fraile dominicano.
Prayleng dominiko.
Jaculate, v. [dchákiulet]
Lanzar, arrojar.
Itulak.
Jade, n. [dched]
Caballo alquilon; mujercilla.
Kabayong páupahan; masamang babae.
Jade, v. [dched]
Cansar.
Pumagod, mamagod.
Jag, n. [dchag]
Diente de sierra.
Ng̃ipin ng̃ lagarì.
Jagged, adj. [dchágued]
Desigual; dentado.
Hindî pantay; may ng̃ipin [na gaya ng̃ sa lagarè].
Jail, n. [dchel]
Cárcel.
Bílangguan, bilibid.
Jailbird, n. [dchélberd]
Preso.
Bilanggô.
Jailer, n. [dchéler]
Carcelero.
Tagapamahalà sa mg̃a bilanggô.
Jam, n. [dcham]
Conserva ó mermelada de frutas.
Halea.
Jam, v. [dcham]
Apretar, estrechar.
Ipitin.
Jangle, v. [dchangl]
Reñir, altercar.
Makipagkaalit, makipagtalo.
Janitor, n. [dchánitor]
Conserge.
Katiwalà sa bahay-páaralan.
Janty, adj. [dchánti]
Ostentoso, delicado.
Maselang, mapagmakisíg.
January, n. [dchániueri]
Enero.
Enero.
Japan, n. [dchapán]
Japon.
Hapón.
Japanese, adj. [dchápanis]
Japon.
Hapón, taga Hapón.
Jar, n. [dchar]
Jarro; tinaja; cántaro; tarro.
Saro; tapayan, bang̃â, tabò.
Jargon, n. [dchárgon]
Jerigonza.
Salitang dî mawawaan, salitang utal.
Jaunt, n. [dchant]
Excursion.
Pagliliwaliw, pasyal.
Jaunty, adj. [dchánti]
Alegre, festivo.
Masayá, twâ, galak.
Jaw, n. [dcho]
Quijada.
Pang̃á.
Jawbone, n. [dchóbon]
Quijada.
Sihang, pang̃á.
Jay, n. [dche]
Gayo.
Isang urì ng̃ ibon.
Jealous, adj. [dchílas]
Zeloso; envidioso.
Mapanibughuin, mainggitin.
Jealousy, n. [dchélasi]
Zelos, sospecha, rezelo.
Panibughô, pang̃imbulo, inggit, hinalà.
Jeer, n. [dchir]
Mofa, burla.
Tuksó, birò.
Jeer, v. [dchir]
Mofar, escarnecer.
Manuksó, magbirô.
Jehovah, n. [dchijóba]
Johová.
Heobá, pang̃inoon.
Jelly, n. [dchéli]
Jalea, jelatina.
Haleá, matamís.
Jeopardize, v. [dchépardais]
Poner en riesgo; arriesgar.
Ipang̃anyayà, isapang̃anib; mang̃ahas.
Jeopardy, n. [dchépardi]
Riesgo, peligro.
Pang̃anib, pang̃anyayà, pang̃ambà.
Jerk, n. [dcherc]
Latigazo, sacudida.
Hagupít, hampas.
Jerk, v. [dcherc]
Sacudir, azotar.
Hagupitín, hampasin.
Jest, n. [dchest]
Chanza, burla.
Birò, pagpapatawá.
Jest, v. [dchest]
Bufonearse, burlarse.
Magbirô, magpatawá.
Jester, n. [dchéster]
Mofador, bufon.
Palabirô, mapagpatawa.
Jesuit, n. [dchéziuit]
Jesuita.
Heswita.
Jesuitic, adj. [dchezuític]
Jesuítico.
Nauukol sa heswita.
Jesus, n. [dchísas]
Jesus.
Hesús.
Jet, v. [dchet]
Echar, lanzar.
Bumulwak, sumalumpit, lumabas ng̃ pabliglâ, bumugá.
Jew, n. [dchiú]
Judio.
Hudyó.
Jewel, n. [dchíul]
Joya.
Hiyas.
Jeweller, n. [dchiúler]
Joyero.
Máng̃ang̃alakal ng̃ hiyas.
Jewish, adj. [dchiúish]
Judáico, judío.
Nauukol sa hudyó.
Jiffy, n. [dchífi]
Instante, momento.
Sangdalî.
Jig, n. [dchig]
Baile alegre.
Sayaw na masayá.
Jilt, n. [dchilt]
Coqueta.
Landî, kirí.
Jilt, v. [dchilt]
Coquetear.
Lumandî, kumirí.
Jingle, n. [dchingl]
Retintín, resonido.
Kalansing, tunog.
Jingle, v. [dchingl]
Retiñir, resonar.
Kumalansing.
Job, n. [dchob]
Friolera, labor ó trabajo de poco momento.
Gawâ, trabaho.
Jockey, n. [dchóki]
Jinete.
Mánanakay sa kabayo.
Jockey, v. [dchóki]
Trampear, engañar.
Mangdayà, manghibò.
Jocose, adj. [dchocós]
Jocoso, alegre, festivo, jovial.
Masayá, galák, mapagpatawá.
Jocoseness, n. [dchocósnes]
Jocosidad, festividad, alegría.
Kasayahan, kagalakan, pagpapatawá.
Jocosity = jocoseness.
Jocular, adj. [dchókiular]
Jocoso, alegre.
Mapagpatawá, masayá.
Jocularity, n [dchokiuláriti]
Festividad, jocosidad.
Pagpapatawa, pagsasayá.
Jocund, adj. [dchókand]
Alegre, festivo.
Masayá.
Jog, n. [dchog]
Empellon, sacudimiento lijero.
Tabig, tulak.
Jog, v. [dchog]
Empujar.
Manulak.
Joggle, v. [dchógl]
Agitarse con movimiento trémulo.
Umalog, kumalog.
Join, v. [dchóin]
Juntar, unir; añadir.
Isama, isanib; iakmâ, ikamá, ílangkap; idagdag.
Joint, n. [dchóint]
Coyuntura.
Kasukasuan.
Joint, v. [dchóint]
Juntar, agregar.
Sumama, sumanib.
Jointly, adv. [dchóintli]
Juntamente.
Samasama.
Joist, n. [dchóist]
Viga de bovedilla ó suelo.
Soleras.
Joke, n. [dchok]
Chanza, burla.
Birò, tuksó.
Joke, v. [dchok]
Chancear.
Magbirô, manuksó, mangbadyá.
Joker, n. [dchóker]
Burlon, chancero.
Palabirô, mánunuksó.
Jollity, n. [dchóliti]
Alegría, regocijo.
Sayá, galak; kasayahan, kagalakan.
Jolliness = jollity.
Jolly, adj. [dchóli]
Alegre, festivo.
Masayá, galák.
Jolt, n. [dcholt]
Traqueo.
Putók.
Jolt, v. [dcholt]
Traquear.
Pumutok.
Jostle, v. [josl]
Reempujar.
Magtulak.
Jot, n. [dchot]
Jota, tilde, punto.
Punto, tuldok.
Jot, v. [dchot]
Apuntar.
Italâ.
Journal, n. [dchérnal]
Diario.
Páhayagang, pang-araw-araw.
Journalism, n. [dchérnalism]
Periodismo.
Panunulat sa páhayagan.
Journalist, n. [dchérnalist]
Periodista, diarista.
Mánunulat sa páhayagan.
Journey, n. [dchérni]
Jornada, viaje.
Paglalakbay, paglalakad.
Journey, v. [dchérni]
Viajar.
Maglakbay.
Journeyman, n. [dchérniman]
Jornalero.
Mang-aaráw.
Journey-work, n. [dehérniuerk]
Jornal.
Upa.
Jovial, adj. [dchóvial]
Jovial, festivo.
Masayá.
Joviality, n. [dchoviáliti]
Jovialidad, festividad.
Sayá.
Joy, n. [dchoy]
Gozo, júbilo.
Galák, kagalakán.
Joy, v. [dchoy]
Regocijarse, recrearse.
Magalak, matwâ.
Joyous, adj. [dchóias]
Alegre, gozoso.
Galák, masayá.
Joyful = joyous.
Joyless, adj. [dchóiles]
Triste, sin alegria.
Mapanglaw, walang kasayahan.
Joyfulness, n. [dchóyfulnes]
Alegria, júbilo.
Sayá, galák.
Jubilant, adj. [dchiúbilant]
Lleno de júbilo.
Puspos ng̃ kagalakan.
Jubilation, n. [dchiubilécion]
Júbilo, regocijo.
Kagalakan.
Jubilee, n. [dchiúbili]
Jubileo.
Hubileó, isang pistá ng̃ mg̃a taga Israel.
Judaical, adj. [dchiudéical]
Judaico.
Nauukol sa mg̃a Hudyó.
Judaism, n. [dchiúdeizm]
Judaismo.
Pananampalataya ng̃ mg̃a Hudyó.
Judge, n. [dchadch]
Juez.
Hukom.
Judge, v. [dchadch]
Juzgar.
Humatol, humukom.
Judgment, n. [dchádchment]
Juicio.
Hatol, paghuhukom.
Judge of Peace, n. [dchadch of piz]
Juez de Paz.
Hukom-tagapamayapà.
Judicial, adj. [dchiudícial]
Judicial.
Nauukol sa húkuman.
Judiciary, adj. [dchiudícieri]
Judiciario.
Nauukol sa húkuman.
Judicious, adj. [dchiudícias]
Juicioso, prudente.
Mabait, matalinò.
Jug, n. [dchag]
Jarro.
Sisidlán ng̃ mg̃a bagay na lusaw.
Juggle, n. [dchagl]
Juego de manos.
Salamangká.
Juggle, v. [dchagl]
Hacer juegos de manos.
Magsalamangká.
Juggler, n. [dchágler]
Juglar.
Mánanalamangká, salamangkero.
Juice, n. [dchiús]
Zumo, jugo.
Katás.
Juiceless, adj. [dchiúsles]
Seco, sin jugo.
Walang katás.
Juicy, adj. [dchiúsi]
Jugoso.
Makatás.
July, n. [dchuláy]
Julio.
Hulyo.
Jumble, n. [dchémbl]
Mezcla.
Halò.
Jumble, v. [dchémbl]
Mezclar.
Ihalò.
Jump, n. [dchamp]
Salto, brinco.
Luksó, lundág.
Jump, v. [dchamp]
Saltar, brincar.
Lumuksó, lumundag.
Junction, n. [dcúnccion]
Junta, union.
Karugtong, kaanib.
Juncture, n. [jénccher]
Juntura, coyuntura.
Kaugpong, kasugpong.
June, n. [dchun]
Junio.
Hunyo.
Jungle, n. [dchangl]
Matorral.
Sukal ng̃ matataas na damó; gubat.
Junior, adj. [dchúnior]
Más joven.
Lalong batà.
Junk, n. [dchenk]
Junco.
Talbak.
Junket, n. [dchénket]
Dulce seco.
Matamís.
Junket, v. [dchénket]
Dar un convite en secreto.
Magpigíng ng̃ lihim.
Junta, n. [dchúnta]
Junta, reunion.
Pulong, kapulung̃an.
Juridical, adj. [dchiurídical]
Jurídico, judicial.
Nauukol sa hukuman.
Jurisdiction, n. [dchiurísdiccion]
Jurisdiccion.
Pook na saklaw.
Jury, n. [dchiúri]
Jurado.
Tagahatol, inang-palan.
Just, adj. [dchast]
Justo, recto.
Ganap, tapát, matwid.
Just, adv. [dchast]
Justamente, exactamente.
Sukat, ganáp.
Justice, n. [dchástis]
Justicia.
Kaganapan, katwiran, kapangyarihan.
Justifiable, adj. [dchástifaiabl]
Justificable, conforme á razon.
Sang-ayon sa katwiran.
Justification, n. [dchastifikécion]
Justificacion.
Pagmamatwid.
Justify, v. [dchástifay]
Justificar.
Magbigay matwid; magpatotoo; patotohanan, patunayan.
Jut, v. [dchat]
Chocar en algo cuando se va corriendo.
Makásagasà, makábanggâ.
Juvenile, adj. [dchiúvenil]
Juvenil.
Nauukol sa pagkabatà.
Juvenility, n. [dchiuveníliti]
Mocedad, juventud.
Pagkabatà, kabataan.
K
K, [ke]
Ka (ka).
K (ka).
Kail, n. [kel]
Berza.
Repolyo.
Kale = kail.
Keck, v. [kec]
Querer vomitar, tener nauseas.
Umalibadbad.
Keel, n. [kil]
Quilla.
Kilya.
Keen, adj. [kin]
Afilado, agudo; penetrante; sutil.
Matalas, matulis; matalinò; tuso.
Keenness, n. [kínes]
Agudeza, sutileza, perspicacia.
Katalasan, katulisan, katalinuan, katusuhan.
Keep, v. [kip]
Guardar.
Mag-ing̃at.
Keeper, n. [kíper]
Guardían.
Tagapag-ing̃at.
Keeping, n. [kíping]
Custodia, guarda.
Pag-aalagà, pag-iing̃at.
Keepsake, n. [kípsek]
Dádiva, regalo.
Kaloob, bigáy.
Keg, n. [keg]
Cuñete, barrilito.
Bariles na muntî.
Ken, n. [ken]
Vista.
Tanaw.
Kennel, n. [kénel]
Perrera.
Kulung̃an ng̃ aso.
Kerchief, n. [kérchif]
Cofia, pañuelo.
Alampay, birang, panyô.
Kernel, n. [kérnel]
Pepita.
Butó ng̃ bung̃a ng̃ kahoy.
Kettle, n. [ketl]
Caldera.
Kawa.
Kettle-drum, n. [kétl-dram]
Timbal, atabal.
Gimbal.
Key, n. [ki]
Llave, clave.
Susì.
Keyhole, n. [kíjol]
Agujero de la llave.
Butas ng̃ susì.
Keystone, n. [kíston]
Llave de un arco ó bóveda.
Batong pangsará ng̃ arkó.
Kick, n. [kic]
Puntapié, patada.
Sipà, sikad, tadyak.
Kick, v. [kic]
Patear, acocear.
Manipá, sumipà, manikad, manadyak.
Kid, n. [kid]
Cabrito.
Batang kambíng.
Kidnap, v. [kídnap]
Hurtar ó robar niños.
Magnakaw ng̃ batà.
Kidney, n. [kídni]
Riñon.
Bató ng̃ katawán.
Kilderkin, n. [kílderkin]
Medio barril.
Kalahating barriles.
Kill, v. [kil]
Matar, asesinar.
Pumatay.
Kiln, n. [kiln]
Horno.
Hurnó.
Kiln-dry, v. [kílndray]
Secar ó quemar alguna cosa en horno.
Magsang̃ag.
Kimbo, adj. [kímbo]
Encorvado, arqueado.
Baluktot, bakukô.
Kin, n. [kin]
Parentesco, vínculo.
Hinlog, kamag-anak.
Kind, adj. [káind]
Benévolo, bondadoso, benéfico.
Magandang loob, butihin, mabuting asal.
Kind, n. [káind]
Especie, calidad.
Urì, klase.
Kindle, v. [kíndl]
Encender; inflamar, enardecer.
Magtitis, magsindí; magpaning̃as.
Kindness, n. [káindnes]
Benevolencia.
Kagandahang-loob, kabutihang ugalì.
Kindred, adj. [kíndred]
Emparentado.
Kamag-anak.
Kindred, n. [kindred]
Parentesco, parentela, casta.
Kahinlugan, kamag-anakan, angkan.
King, n. [king]
Rey.
Harì.
Kingdom, n. [kíngdom]
Reyno.
Kaharian.
Kingfisher, n. [kíngfisier]
Martin pescador.
Lumbas, isang urì ng̃ ibon.
Kinglike, adj. [kingláik]
Regio.
Parang harì.
Kingly = kinglike.
Kinsfolk, n. [kínsfolc]
Parentela, parientes.
Kamag-anak, kamag-anakan.
Kinship, n. [kínship]
Parentela.
Kamag-anakan.
Kinsman, n. [kínsman]
Pariente.
Kamag-anak.
Kinswoman, n. [kinswúman]
Parienta.
Kamag-anak na babae.
Kirk, n. [kerk]
Iglesia.
Simbahan.
Kirtle, n. [kertl]
Manto, capa.
Balabal.
Kiss, n. [kis]
Beso.
Halík.
Kiss, v. [kis]
Besar.
Humalík.
Kit, n. [kit]
Botellon.
Malaking bote.
Kitchen, n. [kíchen]
Cocina.
Kusinà.
Kite, n. [káit]
Milano; cometa, papelote.
Lawin; bolador.
Kitten, n. [kitn]
Gatito.
Kutíng.
Knack, n. [nac]
Destreza, habilidad.
Katalinuan.
Knar, n. [nar]
Nudo.
Bukó.
Knarled, adj. [narld]
Nudoso.
Mabukó.
Knave, n. [nev]
Bribon, pícaro.
Switik, malikot, palamara.
Knavery, n. [néveri]
Pillardia, travesura.
Kalikutan, gawang masamâ.
Knavish, adj. [névish]
Picaro, travieso.
Malikot, masamâ.
Knead, v. [nid]
Amasar.
Magmasa; masahin.
Kneading-trough, n [níding-trof]
Amasadera.
Pangmasa.
Knee, n. [ni]
Rodilla.
Tuhod.
Kneel, v. [nil]
Arrodillarse.
Lumuhod.
Knell, n. [nel]
Clamoreo.
Taginting.
Knickerbockers, n. [níkerbokers]
Calzones de cazador.
Salawal na putol.
Knife, n. [náif]
Cuchillo.
Sundang, lanseta.
Knit, v. [nit]
Enlazar, entretejer, trabajar á punto de aguja.
Manahî, gumanchilyo.
Knitting-needle, n. [níting-nídl]
Aguja de hacer medias de punta.
Pangganchilyo.
Knob, n. [nob]
Bulto; nudo en la madera; boton de las flores.
Umbók; bukó ng̃ kahoy; búko ng̃ bulaklak.
Knobby, adj. [nóbi]
Lleno de nudos.
Mabukó.
Knock, n. [noc]
Golpe, llamada.
Tuktók, tawag.
Knock, v. [noc]
Tocar, llamar.
Tumuktok, tumawag, patao.
Knoll, n. [nol]
Cima de una colina.
Taluktok, tugatog.
Knot, n. [not]
Nudo, atadura ó ligadura que se hace en cualquier hilo, cuerda ó cinta.
Buhol, talì, talibugsô.
Knot, v. [not]
Anudar.
Ibuhol, italibugsô.
Knotted, adj. [nóted]
Nudoso.
Mabuhól.
Knotty, adj. [nóti]
Nudoso.
Mabuhól.
Know, v. [nu]
Saber, conocer.
Makaalam, makakilala.
Knowing, adj. [núing]
Instruido, inteligente, entendido.
Matalinò, maalam, marunong.
Knowledge, n. [nóledch]
Conocimiento, inteligencia.
Kaalaman, pagkakilala, pagkatalós.
Knuckle, n. [nákl]
Artejo; nudillo de los dedos.
Bukó ng̃ dalirì.
Koran, n. [córan]
Alcoran.
Koran ó banal na aklat ng̃ mg̃a moro.